Dynamika współczesnego rynku pracy sprawia, że długoletnie zatrudnienie w jednej firmie należy dziś do rzadkości i pracodawcę zmieniamy obecnie zdecydowanie częściej niż kiedyś. Jeśli otrzymaliśmy znacznie atrakcyjniejszą ofertę pracy lub decydujemy się przez jakiś czas pozostawać bez zatrudnienia (np. aby zwiększyć motywację i efektywność poszukiwania nowego stanowiska), musimy wpierw rozwiązać umowę z obecnym pracodawcą. Podpowiadamy, w jaki sposób – zależnie od okoliczności – zrobić to najlepiej.
Najbardziej popularnym sposobem jest rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem. Jak wskazuje nazwa, rozwiązanie umowy o pracy w tym trybie oznacza, że obowiązują nas okresy wypowiedzenia – rozwiązanie umowy nie następuje wraz ze złożeniem wypowiedzenia, ale z chwilą upływu okresu wypowiedzenia.
Czas okresu wypowiedzenia jest uzależniony od rodzaju zawartej przez nas umowy oraz od stażu pracy u danego pracodawcy.
- Dla umowy o pracę na okres próbny okres wypowiedzenia wynosi: 3 dni robocze, jeśli okres próbny jest dłuższy niż dwa tygodnie; 1 tydzień, jeśli okres próbny jest dłuższy niż dwa tygodnie; 2 tygodnie, jeśli okres próbny wynosi trzy miesiące.
- Dla umów o pracę na czas określony i nieokreślony okresy wypowiedzenia przedstawiają się następująco: 2 tygodnie, gdy staż pracy u danego pracodawcy wynosi mniej 6 miesięcy; jeden miesiąc, gdy staż pracy wynosi co najmniej 6 miesięcy; 3 miesiące, gdy staż pracy wynosi co najmniej 3 lata.
Warto pamiętać, że do stażu pracy zalicza się łączny czas zatrudnienia u danego pracodawcy ze wszystkich stosunków pracy, a ewentualne przerwy pomiędzy poszczególnymi umowami nie mają tu znaczenia, a także: zwolnienia chorobowe, urlopy wychowawcze i bezpłatne oraz czas zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeśli nastąpiło przejęcie zakładu pracy lub dany pracodawca jest prawnym następcą poprzedniego.
Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem może mieć różne formy (także ustną), ale najlepiej jest dostarczyć je na piśmie – w razie ewentualnych sporów z pracodawcą, będziemy dysponowali dowodem, że wypowiedzenie złożyliśmy. Pismo wręczamy (lub przesyłamy) więc w dwóch wersjach: dla pracodawcy i dla siebie (pracownika). Wbrew spotykanym niekiedy opinią, nie musimy podawać żadnego powodu wypowiedzenia.
Niestety w czasie okresu wypowiedzenia musimy pracować – ani nasze obowiązki, ani prawa (np. do urlopu wypoczynkowego) nie ulegają wówczas zmianie. Motywacji do sumiennego wykonywania pracy zazwyczaj nie ma wówczas zbyt wiele (szczególnie, gdy na horyzoncie maluje się już nowe, ciekawsze zajęcie), dlatego warto rozważyć ustalenie z pracodawcą wcześniejszego terminu ustania umowy; można to zrobić nawet wówczas, gdy okres wypowiedzenia rozpoczął już swój bieg. Kiedy bardzo zależy nam na czasie, oprócz wypowiedzenia na rozmową z pracodawcą najlepiej jest zabrać ze sobą również przygotowane wcześniej rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron umożliwia szybsze (nawet natychmiastowe) zakończenie umowy, ale obie strony muszą wyrazić na to zgodę.
Kiedy pracodawca w sposób rażący narusza podstawowe obowiązki pracownicze, możemy rozwiązać umowę o pracę w trybie natychmiastowym, czyli bez zachowania okresu wypowiedzenia. Takie rozwiązanie jest zasadne szczególnie w takich sytuacjach, gdy pracodawca zalega z wynagrodzeniem za wykonaną pracą lub nie zapewnia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Składając wypowiedzenie ze skutkiem natychmiastowym, zobowiązani jesteśmy do podania konkretnej przyczyny złożenie tego oświadczenia. Za okres wypowiedzenia przysługuje nam wówczas od pracodawcy odszkodowanie.