Sprawy o ustalenie miejsca pobytu dziecka wiążą się z dużym obciążeniem emocjonalnym dla wszystkich członków rodziny. Podejmujący się prowadzenia takiej sprawy prawnik musi wykazać się nie tylko wiedzą prawną i doświadczeniem, ale także wyczuciem i głębokim zrozumieniem dla problemu, przed jakim staje w tej sytuacji rodzic.
Zadaniem prawnika, poza wsparciem merytorycznym i reprezentowaniem mocodawcy przed sądem, powinna być także pomoc w zgromadzeniu odpowiedniej dokumentacji, udzielenie instrukcji i wskazówek odnośnie zachowania na sali rozpraw i w czasie badania w Rodzinnym Ośrodku Diagnostyczno-Konsultacyjnym, jeśli takie będzie konieczne. Kwestia ustalenia miejsca pobytu dziecka pojawia się w takich sytuacjach jak: rozwód, separacja z oddzielnym zamieszkaniem, małżeństwo formalnie trwające, w którym małżonkowie nie mieszkają razem, rozpad związku nieformalnego.
Kodeks cywilny głosi, że można mieć tylko jedno miejsce zamieszkania. Jest nim miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Miejscem zaś zamieszkania dziecka jest każdorazowo miejsce zamieszkania rodziców sprawujących nad nim władzę rodzicielską. Jak przedstawia się ta sytuacja, gdy rodzice nie zamierzają już mieszkać razem? Jeśli rodzice decydują, że nie będą dłużej mieszkać razem, a władza rodzicielska przysługuje im na równi, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego rodzica, u którego przebywa ono na stałe. Kiedy w praktyce nie da się wskazać, u którego rodzica dziecko przebywa stale (bo np. pół tygodnia spędza z jednym rodzicem, a drugie pół z drugim), miejsce pobytu dziecka w sposób arbitralny określa sąd opiekuńczy. Jeśli pełna władza rodzicielska zostaje powierzona tylko jednemu rodzicowi, wówczas w sposób automatyczny miejscem zamieszkania dziecka staje się to miejsce, w którym ten rodzic mieszka.
Jeśli rodzice nie potrafią się porozumieć i w kwestii tego, z kim powinno mieszkać dziecko po rozwodzie, istnieje między nimi konflikt, każde z nich może (a czasem wręcz powinno) wystąpić z wnioskiem do sądu rejonowego o ustalenie miejsca pobytu. Do sądu należy zwrócić się również w sytuacji, gdy nastąpiła zmiana wcześniej określonej przez sąd sytuacji dziecka (np. w wyroku rozwodowym); nierzadko dzieje się tak, że dziecko po osiągnięciu pewnego wieku wyraża chęć zamieszkania z drugim rodzicem, jeśli tak się stanie, trzeba tę okoliczność uregulować, wiąże się ona bowiem np. z możliwością wystąpienia o zmianę postanowień dotyczących alimentów. Warto pamiętać, że dziecko, które ukończyło 13 rok życia i nie jest ubezwłasnowolnione może uczestniczyć w procesie i z jego zdaniem (w zależności od intelektualnego i emocjonalnego rozwoju) należy się liczyć. Wniosek o ustalenia miejsca pobytu musi spełniać wymogi pisma procesowego, czyli zawierać: oznaczenie sądu, do którego jest kierowany, dane personalne obu stron, oznaczenie rodzaju pisma, zwięzłą, ale rzetelną argumentację oraz załączniki. Nasi prawnicy udzielą Państwu wszelkiej niezbędnej pomocy w przygotowaniu takiego pisma.
Jeśli konflikt między rodzicami jest szczególnie intensywny i istnieje prawdopodobieństwo, że jeszcze przed ogłoszeniem wyroku jeden z rodziców może w kwestii miejsca pobytu dziecka podjąć jakieś zdecydowane działania (np. wyprowadzić się z nim bez informowania o tym drugiego rodzica), warto rozważyć złożenie wniosku o zabezpieczenie miejsca pobytu dziecka w czasie procesu.
